Carel Koning: “Zo’n dagopening met gebed, ook voor ongelovigen, is fantastisch.”

Carel Koning (59) is barista-in-opleiding bij Het Open koffie Huis in Molenwijk. Maar er is een spraakuitdaging: sinds 2022 heeft hij een spraakstoornis. De woorden die in zijn hoofd zitten kan hij slechts met grote moeite of soms helemaal niet uitspreken. Afasie, zo heet deze aandoening, verhindert dat hij hele gesprekken kan voeren. Maar sinds zijn werk in de sociale koffiebar merkt hij dat het praten wel steeds beter gaat. Hij heeft geen idee hoe dat komt. “Misschien omdat ik me er hier op mijn gemak voel”, zegt hij, “hier voel ik me geen patiënt.”

Carel had een prachtige carrière als accountant en werkte op hoog niveau bij onder meer Ahold en Deloitte. Maar in 2018 beviel het werk in loondienst hem niet meer en werd hij zelfstandig ondernemer. Maar drie jaar later kon hij niet meer werken. Zijn hoofd zat vol en was “gevoelloos”. Hij zag wazig, kon zich niet meer concentreren en de cijfers waarmee hij zo vertrouwd was, begonnen door elkaar heen te lopen. “Ik liep als een zombie rond”, zegt hij, “volgens de huisarts was ik depressief.” En of dat niet genoeg was liep zijn iet wat moeizame relatie ook nog op de klippen. “Ik verliet vervolgens ons mooie huis in Heemstede en was daardoor vooral bezig met overleven.” In een bijgebouw – in het landhuis zelf woonden arbeidsmigranten – op het landgoed van zijn broer vond hij onderdak.

“Een jaar later kreeg ik een andere diagnose van mijn gezondheidsklachten. Er was helemaal geen sprake van depressiviteit, maar er zat een tumor ter grootte van een tennisbal in mijn hoofd. In juli werd ik geopereerd. Het was een zware, levensbedreigende operatie. Toen ik uit de narcose kwam, vroeg de chirurg mij alleen tot tien te tellen. Dat ging, maar daarna kon ik wekenlang letterlijk geen enkel woord meer uitbrengen. Ik dacht dat de operatie was mislukt.” Hij werd opgenomen in een revalidatiecentrum. “In de tussentijd moest ik ook zware chemokuren en bestralingen ondergaan en kreeg ik een aantal epileptische aanvallen. Maar ik was vastberaden: ik ga niet dood, ik ga dit overleven.” Van verlies naar veerkracht dus.

Die vastberadenheid blijkt ook uit het feit dat hij tenminste 68 jaar wil worden. “Mijn vader overleed op die leeftijd. Ik weet ook niet waarom ik hem wil overleven. Maar die leeftijd houd ik aan.” Hij is nog niet vrij verklaard van kankercellen. Daar denkt hij ook niet te veel over na. “Ik kan dat goed wegzetten. Mijn leven zal nooit meer worden als voor mijn ziekte. Maar het kan zeker nog beter worden dan nu. Plannen maken helpt mij daarbij. Zo heb ik onlangs op een gewone fiets het halve Pieterpad gefietst. Het was waanzinnig, ik heb genoten. Dat is toch leven?!”

Inmiddels woont Carel niet meer bij het landhuis van zijn broer, maar in een keurig appartement in Schalkwijk. “Spaarzaamheid loont. Als belegging heb ik hier jaren geleden drie appartementen gekocht en die in de verhuur gezet. Een huurder heeft nu de huur opgezegd waardoor ik gelukkig zelf dat appartement kon betrekken. En door andere investeringen, waaronder klassieke auto’s, hoef ik gelukkig niet op een houtje te bijten. Als zelfstandige was het ontzettend duur om een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten, dat had ik dan niet gedaan. Achteraf bezien misschien stom, maar ja. Ik hoop het in elk geval tot mijn pensioen financieel te redden.”
Geen financiële nood dus, maar Carel voelt zich regelmatig wel eenzaam. “Laatst zat ik met studiegenoten op een terras. Dan wordt er veel gepraat en gelachen. Maar ik voel me dan een buitenstaander, want met mijn spraakstoornis kan ik in dan nauwelijks meedoen. Dat frustreert, maar ik kan ermee leven.”

Het werk in Het Open koffie Huis in Molenwijk heeft Carel opgekikkerd, vooral ook omdat hij weer buiten een zorginstelling actief is. Hij werkt er met veel plezier en ook bij de collega’s ligt hij goed. De koffiebar voelt voor hem als een nieuwe bron van kracht. “De gezamenlijke dagopening van de werknemers en de vrijwilligers in het koffiehuis en de kringloopwinkel vind ik erg mooi. Moslims, joden, christenen en ongelovigen – zoals ik – bidden gezamenlijk tot de Heer. Iedereen doet mee, ik ook. Dat is zo bijzonder! Tijdens die dagopening kan iedereen zijn eigen verhaal kwijt. Je vertelt dan over wat je bezig houdt, een leuke belevenis of een probleem, dat maakt niet uit. Er wordt echt aandachtig naar je geluisterd. En als je dat wilt, wordt er zelfs voor jou gebeden. Zo’n gezamenlijk start van de dag met verhalen en gebed is toch fantastisch!”

(c) foto: Anke van der Meer