In 2021 opvolger Nieuwe Bijbelvertaling (NBV)

[column width=”2/3″ title=”” title_type=”single” animation=”none” implicit=”true”]

Dit najaar verschijnt de nieuwe versie van de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004 (NBV). De naam ervan NBV21. Het is geen nieuwe vertaling maar een vernieuwde versie, vooral dankzij duizenden verbetersuggesties van bijbellezers en nieuwe wetenschappelijke inzichten. Het maakt de nieuwe versie volgens het Bijbelgenootschap beter, krachtiger en consistenter. De NBV21 is prettig leesbaar maar brengt de bijbellezer ook dicht bij de bron.

Er is ruim drie jaar aan die nieuwe editie gewerkt en er zijn circa twaalfduizend wijzigingen doorgevoerd. Een opvallende vernieuwing vormen daarbovenop de eerbiedshoofdletters: hoofdletters in persoonlijke voornaamwoorden die verwijzen naar God, Jezus en de heilige Geest. “Voor sommigen doet Hij met een hoofdletter misschien pijn aan de ogen, maar voor anderen doet hij met een kleine letter pijn aan het hart,” aldus Matthijs de Jong, projectleider van de herziening van de Nieuwe Bijbelvertaling.
De voorzichtige trend uit de jaren zeventig en tachtig dat de religieuze eerbiedshoofdletter ging verdwijnen heeft zich niet doorgezet. Omdat het ook het meest besproken en meest betreurde onderwerp onder gebruikers van de NBV is, besloot men voor de NBV21 bij de gangbare praktijk van het gebruik van hoofdletters aan te sluiten.

De hoofdredactie van het dagblad Trouw noemt het goed dat er een herziening van de NBV komt. Het is belangrijk dat bijbelvertalingen sprekend blijven. “Ook al gaat het om eeuwenoude teksten, onveranderlijk blijft de Bijbel niet. De taal verandert, de tijd verandert, wetenschappelijke inzichten veranderen, de cultuur verandert. Elke vertaling moet iets weerspiegelen van de tijd waarin de vertaling tot stand kwam.” Maar bij het vertaalwerk was de brontekst steeds leidend, niet de bestaande Nederlandse vertaling.

Er zijn vier principes waarmee de vertalers aan de slag zijn gegaan. Allereerst moest het één geheel zijn. Citaten uit het Oude testament in het Nieuwe testament moeten op dezelfde manier vertaald worden. Als twee geldt dat motiefwoorden, die steeds terugkeren in een tekst, altijd op dezelfde manier worden vertaald. Ten derde wordt gekeken naar het draagvlak voor een vertaling. Ten slotte hanteren ze het principe ‘minder is meer’: iets te veel invullen kan een averechtse invulling hebben.

Volgens het Bijbelgenootschap is het Nederlands in de NBV21 van hoge kwaliteit. De taal van de psalmen is poëtisch, de taal van de brieven retorisch en de verhalen zijn pakkend. Doel is vooral dat veel lezers ervaren dat het taal is die tot hun hart spreekt.

Soms hebben de vertalers in ongebruik geraakte woorden geschrapt. Was in 2004 het woord kribbe gewijzigd in voederbak, nu is het woord legerstee vervangen door bed en de aalmoes door gift uit barmhartigheid. Een zuster in familieverband wordt nu – analoog aan broer in 2004 – een zus.

“Revisie is dikwijls gepriegel op de vierkante millimeter, maar ieder detail staat in het teken van een hoger doel: het maken van een afgewogen eindtekst, waarin alle relevante aspecten hun rechtmatige plaats innemen. Nauwkeurigheid ten opzichte van de brontekst, goed Nederlands, wetenschappelijk up-to-date zijn, voldoen aan legitieme lezersverwachtingen, en de eigen stem en stijl van ieder bijbelboek vertolken. Alles moet een organisch geheel vormen” aldus projectleider De Jong.

Op de nieuwe website van NBV21, dicht bij de bron staat achtergrondinformatie en zijn voorbeelden van wijzigingen met uitleg te vinden. Je kunt er intekenen op een nieuwsbrief en je kunt gratis een NBV21-editie van het vakblad Met Andere Woorden aanvragen.
De verwachting is dat in de herfst van dit jaar de digitale publicatie klaar is en dat er gedrukte exemplaren van NBV21 gekocht kunnen worden.

[/column]

[column width=”1/3″ last=”true” title=”” title_type=”single” animation=”none” implicit=”true”]