Een op de twee doet vrijwilligerswerk

Uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) afgelopen maand (mei 2025) bekend maakte blijkt dat de helft van de Nederlands (15 jaar en ouder) vrijwilligerswerk doet. Hierbij wordt die ranglijst aangevoerd door sportverenigingen (ruim 16%). Dat is twee keer zoveel als levensbeschouwelijke organisaties (8%). Vrijwilligerswerk wordt het minst uitgevoerd bij sociale hulpverlening (minder dan 4%) en vluchtelingenorganisaties/mensenrechten (ruim 2%). Na een dip tijdens de coronajaren is het percentage dat vrijwilligerswerk doet weer terug op het niveau van tien jaar geleden. In stedelijke gebieden doen vier op de tien aan vrijwilligerswerk, op het platteland is dat zes op de tien.
Hoewel sociale hulpverlening en jongerenwerk minder vrijwilligers trekken is het aantal vrijwilligers daar de afgelopen jaren wel verdubbeld.

De twee belangrijkste motieven om vrijwilligerswerk te doen zijn a) het fijn vinden om iets voor een ander te doen (54%) en b) het zelf leuk vinden om vrijwilligerswerk te doen (53%). Bij levensbeschouwelijke organisaties vindt zelfs twee derde het fijn zich voor een ander in te zetten. Dit percentage ligt bij sociale hulpverlening en vluchtelingenwerk zelfs nog hoger.

Uiteraard draait het meeste werk in de kerk op vrijwillige inzet, zowel bestuurlijks als met handjes. Ook organisaties als Present Haarlem en CityShapers werken veel met vrijwilligers. Zij zetten zich individueel of als groep in voor hen die zo hard hulp nodig hebben. Er zijn zowel praktische als sociale projecten waaraan meegewerkt kan worden.

Wil je wat structureler vrijwilligerswerk doen, dan kun je bijvoorbeeld terecht bij Stem in de Stad of bij de koffiebars van Het Open Huis in Molenwijk of Boerhaavewijk.

Een andere vorm van vrijwilligerswerk is een maatjesproject. Hierbij wordt een vrijwilliger als maatje gekoppeld aan een of meer deelnemers die steun of begeleiding nodig hebben. Voorbeeld hiervan zijn SchuldHulpMaatje en ScharlakenKoordMaatje.

In de huidige maatschappij, waar sociale verbinding en betekenisvol contact essentieel zijn, is de rol van vrijwilligersorganisaties niet te onderschatten. Deze organisaties vormen de ruggengraat van gemeenschappen waar vrijwilligers zich inzetten voor anderen en zo een betekenisvolle impact creëren. Movisie, een kennisinstituut voor aanpak van sociale vraagstukken, heeft hierover een inspiratieboek gepubliceerd: Vrijwilligerswerk en zingeving – een perfecte match.

En binnenkort al een keer aan de slag als vrijwilliger? Denk dan eens aan de Serve the City-dag (28 juni) of de Serve the City-week (14 t/m 18 juli).